Thái Nguyên: Mã số vùng trồng, chìa khóa nâng tầm nông sản, mở rộng thị trường

Xu thế tất yếu trong thời đại truy xuất nguồn gốc

Ông Nguyễn Tá, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh Thái Nguyên, khẳng định: việc cấp mã số vùng trồng là một xu thế tất yếu trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng khắt khe hơn về vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP), mẫu mã, chất lượng và khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông nghiệp.

Mã số vùng trồng là công cụ định danh quan trọng, giúp theo dõi, kiểm soát quá trình sản xuất, chất lượng và truy xuất nguồn gốc cây trồng. Hiện có hai loại mã số: phục vụ xuất khẩu do Cục BVTV cấp và phục vụ tiêu thụ nội địa do Sở Nông nghiệp và PTNT (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) cấp.

Thành tựu đáng ghi nhận của Thái Nguyên

Hiện nay, Thái Nguyên có 95 mã số vùng trồng với tổng diện tích trên 558ha cây trồng, chủ yếu là chè và lúa. Cụ thể, toàn tỉnh có 62 mã số vùng trồng chè, 23 mã số vùng trồng lúa, 8 mã số vùng trồng cây ăn quả, 1 mã số vùng trồng rau và 1 mã số vùng trồng măng lục trúc.

Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030, có 70% diện tích chè được cấp mã số vùng trồng với quy mô phù hợp, được chứng nhận sản xuất theo quy trình an toàn, bền vững như VietGAP, hữu cơ, bền vững. Đồng thời xây dựng được ít nhất 2 mã số vùng trồng xuất khẩu cho cây ăn quả.

Rào cản không nhỏ để có mã số

Để được cấp mã số vùng trồng, các vùng sản xuất phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn khắt khe. Cần phải tuân thủ các quy trình sản xuất đảm bảo ATTP, đồng thời có chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP.

Đặc biệt, các thông tin về truy xuất nguồn gốc, đối tượng cây trồng, giống, diện tích, tiêu chuẩn áp dụng, sản lượng dự kiến và thực tế, thời gian thu hoạch, thị trường tiêu thụ phải được cập nhật theo từng vụ hoặc chu kỳ thu hoạch sau khi được cấp mã số.

Đối với xuất khẩu, yêu cầu còn cao hơn, chỉ sử dụng thuốc BVTV được phép và không chứa hoạt chất cấm theo quy định của thị trường xuất khẩu.

Những mô hình thành công

Vượt qua rào cản để nhân rộng

Ông Nguyễn Tá chỉ ra những "rào cản" trong việc mở rộng diện tích cấp mã số vùng trồng tại Thái Nguyên, đó là tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ và việc một số hộ dân chưa ghi chép đầy đủ nhật ký sản xuất. Ông khuyến cáo người dân nên tập trung cấp mã số cho các cây trồng chủ lực, có thế mạnh và giá trị kinh tế cao.

Trong thời gian tới, Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát, thẩm định và hướng dẫn cấp mã số vùng trồng theo kế hoạch của tỉnh và nhu cầu của người dân, đồng thời chú trọng quản lý nông sản an toàn và bảo vệ môi trường sinh thái.