Thông tư 12/2024/TT-BXD của Bộ Xây dựng chính thức có hiệu lực ngày 5/2, hướng dẫn quy trình kỹ thuật kiểm kê, đo đạc, báo cáo và thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính (KNK) cho các lĩnh vực và cơ sở trong ngành xây dựng. Đây là một bước tiến quan trọng để ngành xây dựng thực hiện cam kết Net Zero vào năm 2050.
Yêu cầu cơ bản của quy trình kiểm kê và giảm nhẹ phát thải KNK
Việc kiểm kê và giảm phát thải KNK phải đảm bảo:
- Minh bạch: Thông tin, số liệu rõ ràng, dễ kiểm chứng.
- Đầy đủ: Bao quát tất cả các nguồn phát thải.
- Chính xác: Sử dụng phương pháp tính toán và số liệu tin cậy.
- Nhất quán: Thống nhất phương pháp và chuỗi số liệu qua các giai đoạn.
Các số liệu thu thập phải liên tục, không gián đoạn và có giải trình cụ thể khi có sự bổ sung, điều chỉnh.
10 bước thực hiện kiểm kê, báo cáo, thẩm định phát thải KNK
- Xác định phạm vi kiểm kê: Làm rõ các nguồn phát thải thuộc phạm vi quản lý.
- Xác định phương pháp thu thập số liệu: Chọn phương pháp phù hợp để đảm bảo độ chính xác.
- Thu thập số liệu hoạt động: Ghi nhận đầy đủ dữ liệu từ các nguồn phát thải.
- Lựa chọn hệ số tính toán phát thải: Sử dụng hệ số được công nhận để đảm bảo tính chính xác.
- Tính toán phát thải KNK: Áp dụng phương pháp tính toán phù hợp với các số liệu thu thập.
- Kiểm soát và đảm bảo chất lượng số liệu: Thực hiện kiểm tra chất lượng để loại bỏ sai sót.
- Đánh giá độ không chắc chắn: Xác định và xử lý các yếu tố không chắc chắn trong kết quả.
- Tính toán lại kết quả kiểm kê: Kiểm tra và đối chiếu lại số liệu.
- Xây dựng báo cáo kiểm kê KNK: Báo cáo chi tiết, giải trình đầy đủ số liệu và phương pháp.
- Thẩm định và nộp kết quả: Nộp kết quả kiểm kê cho cơ quan có thẩm quyền để đánh giá.
Thực trạng và mục tiêu của ngành xây dựng
Theo Quyết định 13/2024/QĐ-TTg, sẽ có 2.166 cơ sở phát thải KNK thực hiện kiểm kê, trong đó:
- 1.805 cơ sở thuộc ngành công thương.
- 75 cơ sở thuộc ngành giao thông vận tải.
- 229 cơ sở thuộc ngành xây dựng.
- 57 cơ sở thuộc ngành tài nguyên và môi trường.
Ngành xây dựng đặt mục tiêu giảm ít nhất 74,3 triệu tấn CO2 tương đương vào năm 2030, tập trung vào:
- Quá trình công nghiệp.
- Tiêu thụ năng lượng trong sản xuất vật liệu (đặc biệt là xi măng).
- Vận hành các tòa nhà.
Thách thức:
- Phát thải từ sản xuất vật liệu xây dựng tăng mạnh, từ 60,33 triệu tấn (2014) lên 95,95 triệu tấn (2020).
- Tiêu thụ năng lượng trong vận hành tòa nhà tăng từ 38,01 triệu tấn lên 61,72 triệu tấn trong cùng kỳ.
Hướng đi cho ngành xây dựng
Để đạt mục tiêu giảm phát thải, ngành xây dựng cần:
- Thúc đẩy các biện pháp tiết kiệm năng lượng.
- Sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường.
- Ứng dụng công nghệ hiện đại trong vận hành công trình.
Kết luận
Thông tư 12/2024/TT-BXD không chỉ là một văn bản pháp lý mà còn là kim chỉ nam cho ngành xây dựng trong hành trình giảm phát thải KNK, bảo vệ môi trường và hướng tới phát triển bền vững. Đây cũng là nỗ lực quan trọng để Việt Nam thực hiện cam kết quốc tế về khí hậu.
Hãy cùng hành động vì một ngành xây dựng xanh và bền vững!